خبر کشف بقایای ارتش کبوجیه؟

رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پس از گذشت حدود یك‌سال از زمان اعلام خبر كشف ارتش گمشده كمبوجیه دوم، به مصر سفر كرد؛ ولی در بازگشت و در پاسخ به پرسش خبرنگاران، اظهار نظر درباره ارتش كمبوجیه را دارای اولویت ندانست و گفت: «بحث مهمی كه اكنون با آن مواجه هستیم، برقراری خط هوایی مستقیم ایران مصر است كه باید به آن بپردازیم و این موضوع باید در حال حاضر برای رسانه‌های داخلی اهمیت داشته باشد!!
این درحالیست که شش‌ماه قبل رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كه تأكید كرد: «اگر روزی پای سازمان میراث فرهنگی به مصر برسد، نخستین چیزی كه باید پی‌گیری كند، بحث كشف بقایای سربازان كمبوجیه است تا مشخص شود كه بالاخره چه شد» بقایی در راس هیأتی به مصر سفر كرد اما ظاهرا برعکس وعده قدیم پیگیری سرنوشت ارتش کمبوجیه در دستور کار اصلی این سفر قرار نداشت.
آبان‌ماه سال پیش، خبری درباره كشف بقایای ارتش گمشده كمبوجیه دوم در صحرایی در مصر منتشر شد؛ براساس این خبر، دو برادر باستان‌شناس ایتالیایی با كشف سلاح‌های برنزی، گردن‌بندهای نقره‌یی، گوشواره و صدها استخوان در بخش وسیع و متروكی از صحرای ساهارا در مصر، ادعا كردند كه این آثار به ارتش گمشده كمبوجیه دوم تعلق دارند.این خبر واكنش‌های متفاوتی را درپی داشت؛ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری علاوه بر این‌كه بر لزوم پی‌گیری جدی این موضوع تأكید می‌كرد، از رسانه‌ها می‌خواست تا برای به نتیجه رسیدن این پی‌گیری‌ها، سازمان را یاری كنند. از سوی دیگر، برخی باستان‌شناسان ایرانی چنین كشفی را از نظر علمی با قطعیت نپذیرفتند؛ ولی بقایی اعلام كرد كه «هیچ باستان‌شناسی نمی‌تواند ادعا كند، چنین چیزی وجود ندارد و با مستنداتی كه در سطح دنیا منتشر شده‌اند و مطالعاتی كه انجام داده‌ایم، به این جمع‌بندی رسیده‌ایم كه چنین اشیایی كشف شده‌اند».او هم‌چنین اظهار كرد: «از باستان‌شناسان ایتالیایی و دانشگاه لچه ایتالیا اطلاعات و مستندات لازم را گرفته‌ایم و در زمان مناسب، آن‌ها را منتشر خواهیم كرد». البته از آن زمان تا كنون مستندات مورد اشاره بقایی منتشر نشده است.اما اتفاق دیگری كه چند روز پس از انتشار خبر این كشف افتاد، اعلام نظر دبیركل ارشد هیأت آثار باستانی مصر درباره این موضوع بود. زاهی هاواس در مطلبی كه در وبلاگی به نام خودش منتشر كرد، خبر كشف بقایای ارتش كمبوجیه را بی‌اساس دانست و گفت: «لازم است من مردم جهان را در زمینه اخباری كه به‌تازگی در روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و شبكه‌های تلویزیونی درباره برادران دوقلوی آنجلو (Angelo) و آلفردو (Alfredo) كاستیگلیونی (Castiglioni) كه كشف بقایای ارتش كمبوجیه، پادشاه ایرانی را مطرح كرده‌اند، آگاه و در همین جا اعلام كنم كه این اخبار بی‌پایه و اساس و گمراه‌كننده است».پس از آن، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با صدور یك اطلاعیه و بیان این‌كه درك می‌كند كه برای یك مقام عرب مصری و باستان‌شناسی شناخته‌شده (زاهی هاواس) چندان خوش‌آیند نخواهد بود كه چنین كشفی انجام شده باشد، بر عزم جدی‌تر خود برای بررسی دقیق و همه‌جانبه ابعاد مختلف این ماجرا تأكید كرد.در ادامه، پی‌گیری‌های سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به دیدار رئیس این سازمان با نماینده دفتر حافظ منافع مصر در تهران منجر شد تا موضوع كشف بقایای ارتش كمبوجیه در مصر و اعزام هیأتی از ایران به این كشور بررسی شود؛ ولی پس از آن، پاسخ روشنی از سوی مصر داده نشد.در همین راستا، بقایی فروردین‌ماه امسال در گفت‌و‌گو با ایسنا بیان كرد: «یكسری اشیایی پیدا شد، نشان دادند، بعد هم تمام شد. بالاخره آن‌ها باید نشان دهند و بگویند این قضیه دروغ است. باید در این زمینه سند و مدرك ارائه كنند. هیچ سندی برای رد این ادعا نیست. به همین دلیل، به همه اعلام كرده‌ایم كه اگر كسی پایش به مصر رسید، باید نخست این موضوع را دنبال كند. ما باید این قضیه را مشخص كنیم، چون این برای ما ارزش تاریخی دارد».رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پس از گذشت حدود یك‌سال از زمان اعلام خبر كشف ارتش گمشده كمبوجیه دوم، به مصر سفر كرد؛ ولی در بازگشت و در پاسخ به پرسش خبرنگاران، اظهار نظر درباره ارتش كمبوجیه را دارای اولویت ندانست و گفت: «بحث مهمی كه اكنون با آن مواجه هستیم، برقراری خط هوایی مستقیم ایران مصر است كه باید به آن بپردازیم و این موضوع باید در حال حاضر برای رسانه‌های داخلی اهمیت داشته باشد».در این زمینه، رئیس موزه ملی ایران نیز كه همراه بقایی به مصر رفته بود، اعلام كرد: «مذاكره‌های اولیه درباره ارتش كمبوجیه در سفر به مصر انجام شده است». او هم‌چنین از سفر دبیركل ارشد هیأت آثار باستانی مصر به تهران تا دوماه دیگر خبر داد.
بنابراین مسؤولان سازمان میراث فرهنگی درباره پی‌گیری كشف ارتش كمبوجیه كه پیش از این، بر لزوم پرداختن به آن تأكید می‌كردند،‌ اظهار نظر روشنی نكرده‌اند و باید چندماه دیگر منتظر ماند تا به ابهامی كه پیش از این، برخی كارشناسان آن را مطرح كردند،‌ پاسخ داده شود كه آیا اساسا بقایای ارتش كمبوجیه در مصر وجود دارد؟ آیا دبیركل ارشد هیأت آثار باستانی مصر كه همان زمان، كشف بقایای ارتش كمبوجیه را رد كرد، در صورت سفر به تهران حرف تازه‌ای خواهد داشت؟ آیا سازمان میراث فرهنگی زمینه‌ای را فراهم می‌كند تا باستان‌شناسان ایرانی برای بررسی این موضوع به مصر سفر كنند؟

پس از مرگ کوروش، پسرش کمبوجیه به مصر لشگرکشی و انجا را تصرف کرد. گزارش هایی که از کمبوجیه در مصر وجود دارد تا حد بسیار زیادی برگرفته از روایت هرودوت در کتاب "تواریخ" است.

پس از کمبوجیه داریوش اول نیز بر مصر حکومت کرد. آباد سازی مصر از اقدامات وی بود. مصر به مدت 121 سال یکی از ایالتهای ایران به حساب می آمد که داریوش آنرا سامان و گسترش داده بود. داریوش نگاهی مثبت به مصرکهن داشت و در نوسازی آنجا تلاشی بسیار کرد. وی هیچگاه معابد آنان را ویران نکرد و به آنان آزادی در گزینش دین داد. وی در مراسم عزای ملی مصریان  شرکت کرد و هزینه هنگفتی را برای اجرای ان مراسم تعیین نمود. سپس به نزد معابد آنان رفت و به خدای مصریان احترام گذاشت و معبد خدای بزرگ مصر ( آمون ) را به کلی بازسازی کرد. داریوش مدرسه طب مصر را که مدتها بسته بود و استادانش از کار بیکار شده بودن را دوباره گشود و "اودجاهور" را مامور رسیدگی به آنجا کرد. سپس استادان و افراد برجسته علمی جهان را به آنجا دعوت کرد تا در آنجا یک مرکز بین المللی طب راه اندازی کند. اودجاهور در نوشته ای که از خود بر جای گذاشته گفته است : شاهنشاه داریوش فرمان داد که همه چیز خوب به دانش آموزان و استادان داده شود تا پیشیه و کاردانی خود را گسترش دهند. شاهنشاه این کار را کرد زیرا فضیلت علم و دانش را میشناخت. روش برجسته مدیریت و فرهنگ ایرانی داریوش بزرگ سه قرن در مصر باقی بود.